sobota, 5 marca 2011

Uprawa poziomek


Poziomki
Te jedne z najmniejszych roślin sadowniczych są wciąż powszechnie uprawiane na działkach i w przydomowych ogrodach. Doskonałe zarówno do bezpośredniego spożycia, jak i na przetwory.

Dobór i przygotowanie stanowiska.

Uprawa poziomek jest możliwa zarówno na terenach równinnych i pagórkowatych. Idealne będą gleby lekko kwaśnych o pH 5,5-6,0, piaszczysto-gliniaste i gliniasto–piaszczyste, należące do kompleksu pszenno-buraczanego lub żytnio-ziemniaczanego. Gleby lekkie, przewiewne i z niezbyt głęboką wodą gruntową.

Nabywajmy wyłącznie sadzonki wolne od chorób i szkodników, produkowane i oferowane wyłącznie w specjalistycznych sklepach i zakładach.
Zagony przeznaczone pod uprawę poziomek powinny być starannie uprawione, nawiezione i odchwaszczone. Przed założeniem plantacji zlikwidujmy perz, oset oraz powój. Zastosujmy Roundup w dawce 5 l/ha.

Zadbajmy o to, by plantacja poziomek nie znalazła się na ugorze, łące czy starej plantacji poziomek czy truskawek. Unikajmy sadzenia poziomek po pomidorach, ziemniakach, ogórkach czy malinach. Do najlepszych przedplonów można zaliczyć m.in.: rzepak, gorczycę, groch czy wykę. A także zboża, trawy, seler, marchew, fasolę, groch oraz cebulę. Poziomki dobrze reagują na obornik, który najlepiej zastosować pod przedplon, w dawce około 40-50 t/ha. Obornik jest nawozem o spowolnionym działaniu, uwalniającym składniki mineralne przez dłuższy czas. Nawożenie mineralne gleby przed założeniem plantacji powinno być prowadzone na podstawie analiz chemicznych gleby. Nawożenie wykonajmy w dawkach: około 80-100kg/ha fosforu i około 100-120 kg/ha potasu. Nawożenie poziomek azotem wykonuje się tylko na młodej plantacji, wiosną, w dawce 40-80 kg/ha. Pierwszą dawkę – połowę, powinniśmy zastosować tuż po ruszeniu wegetacji, drugą miesiąc później. Na plantacjach starszych azot stosujemy w niższych dawkach – 30-50 kg/ha, wyłącznie po zbiorze owoców, stosując saletrę amonową lub mocznik. Najlepszym wieloskładnikowym nawozem stosowanym pod poziomki jest Flovit, bezchlorkowy w dawce 400-700 kg/ha.

Nie dopuśćmy do zachwaszczenia plantacji po jej założeniu oraz w kolejnych latach. Stosujmy uprawę mechaniczną międzyrzędzi i płytkie spulchnianie gleby wokół roślin. Zabieg ten najlepiej wykonywać motyką. Po zabiegu można zastosować herbicydy. Na plantacjach owocujących, 2-letnich oraz starszych liście, po zbiorze owoców, możemy skosić liście. Zabieg ten na mniejszym areale możemy z powodzeniem wykonać ostrym nożem. Maksymalnym okresem będą dwa najbliższe tygodnie po zbiorze. Skoszone liście wygrabmy i usuńmy z plantacji, ograniczając występowanie chorób i szkodników. Stare liście są, bowiem źródłem chorób grzybowych, utrudniając jednocześnie zwalczanie roztocza żerującego na najmłodszych liściach. Poziomki sadzimy na zagonach, w rzędzie, co 20 centymetrów, przy szerokości międzyrzędzi 30 centymetrów, umieszczając sadzonki nie za głęboko w glebie, dbając o to, by nie zasypać pąka wierzchołkowego. W okresie suszy, szczególnie tuż po posadzeniu, sadzonki podlejmy. Wpłynie to na szybsze ukorzenienie się roślin, wydanie nowych liści, a także na obfitsze zawiązanie pąków kwiatowych na przyszły rok.

Terminy sadzenia
Poziomki powinniśmy uprawiać na jednym miejscu maksymalnie 3 lata. Poziomki zarówno bezrozłogowe, jak i rozłogowe dobrze jest sadzić w kwietniu. Ten termin pozwoli nam już jesienią uzyskać pierwsze owoce. Założenie nowych zagonów odmian rozłogowych nie jest trudne, gdyż wytwarzają one dużo rozłogów. Z nasion wysianych w styczniu do skrzynek uzyskujemy rozsadę odmian bezrozłogowych. Młode siewki pikujemy, gdy mają 2-3 listki. Rozsadę wysadzamy w końcu maja.

Nawożenie
Jeśli przed sadzeniem poziomek zastosowano obornik oraz nawożenie mineralne potasem i fosforem, w dalszych latach nawoźmy tylko nawozami azotowym, dając większą ich część w kwietniu. Jeśli przed założeniem plantacji nie wysialiśmy odpowiedniej ilości nawozów mineralnych zastosujmy następujące nawożenie: wczesną wiosną 80-100 kg/ha potasu w formie siarczanu, w dowolnym terminie 30-50 kg/ha fosforu, a tuż po zbiorach owoców 30-60 kg/ha azotu.

Nawadnianie
W latach o małej liczbie opadów, stosując nawadnianie, możemy uzyskać zwiększenie plonu nawet do 100% lub więcej. Najczęściej stosowane na plantacjach jest nawadnianie kropelkowe lub deszczownie. Na mniejszych plantacjach doskonały będzie wąż ogrodniczy.

Zwalczanie chwastów
Po posadzeniu poziomek, po minimalnym okresie 2 tygodni dobrze jest zastosować herbicyd Venzar w dawce 0,5-1 kg/ha lub Azotop, w tej samej dawce, miesiąc po posadzeniu. Herbicydy stosujemy na czystą i wilgotną glebę, wiosną, po zbiorze lub jesienią. Po zastosowaniu herbicydów dobrze jest nie spulchniać gleby przez okres około miesiąca. Wszystkie wyrastające w międzyrzędziach i w rzędach roślin chwasty usuwajmy ręcznie lub motyką - tylko w międzyrzędziach.

Ochrona chemiczna

W uprawie poziomek jedną z najgroźniejszych chorób dotykających plantację jest szara pleśń oraz szkodnik kwieciak malinowiec. Prewencyjnie, nie dopuszczając do rozwoju choroby, czy wizyty szkodnika, opryskujmy plantację zarówno przed, jak i w czasie kwitnienia specjalnym opryskiwaczem tzw. Fragarią.

Ściółkowanie
Idealnym materiałem do tego celu jest słoma żytnia lub pszenna, wyłącznie czysta, niezachwaszczona lub kora. Dobrym rozwiązaniem jest sadzenie poziomek na czarnej foliilub włókninie. Oba materiały przed końcem kwitnienia podsuńmy ostrożnie pod rośliny, od czasu do czasu odkrywając. Odkrywanie materiałów ma na celu usunięcie chwastów i wykonanie zabiegów spulchniających ziemię i ewentualny oprysk od chwastów, pod włókniną rosną one bowiem znacznie szybciej i w większej ilości. Kolejne odkrywanie przed kwitnieniem ma na celu wyłącznie pielęgnację roślin i zabiegi przeciwko chwastom. Miesiąc po zbiorach usuńmy ściółkę ze słomy, starannie odchwaśćmy międzyrzędzia i wytnijmy ostrym nożem rozłogi. W suche dni poziomki koniecznie podlejmy. Miesięczny okres po zbiorach jest doskonałym czasem na drugą dawkę nawozów azotowych.

Zbiór
Poziomki zbieramy w pełni wybarwione i dojrzałe. Owoce zbierajmy bez kielicha i bez szypułek. Bezpośrednio po zbiorze poziomki powinny być zużyte. Pamiętajmy, by owoce poziomek, jeśli chcemy by były smaczniejsze, powinniśmy zebrać przed godziną 10.00. Do tej pory dnia wiele warzyw i owoców ma bowiem w sobie najwięcej substancji aromatycznych. Jeśli chcemy przekonać się o słuszności tego zalecenia, po prostu spróbujmy.

2 komentarze:

  1. Faktycznie bardzo ciekawie napisane. Czekam na więcej.

    OdpowiedzUsuń
  2. W sumie ja nigdy takich rzeczy nie uprawiałem i jestem zdania, że w naszym rolnictwie najczęściej uprawia się zboża. Polecam od razu zapoznanie się z wpisem https://otososnowiec.pl/20191021238064/przed-jakimi-chorobami-zboz-chronia-zaprawy-nasienne i już dziś wiem jak fajnie zaprawa nasienna potrafi chronić przed chorobami.

    OdpowiedzUsuń